donderdag 19 maart 2015

Achutupu, (San Blas, Panama)

Donderdag 19 maart 2015

Positie Achutupu: 9°11.577 N 77°59.365 W
De Kuna indianen leven op de eilanden hier voor de kust van Panama. Het Kuna-gebied bestrijkt ongeveer 200 km kustgebied en telt meer dan 350 eilanden, genaamd de San Blas. De Kuna’s leven op de eilanden en verbouwen voedsel op het vaste land. De redenen dat ze niet op het vasteland wonen zijn onder andere muggen (malaria), roofdieren en vijandelijke stammen. Deze laatste reden is heden ten dage natuurlijk niet meer van toepassing. De Kuna’s hebben een eigen taal en religie en hun gebruiken stammen af van voor de koloniale tijd. Vanaf de 30-er jaren van de vorige eeuw hebben de Kuna’s autonomie bij de regering van Panama afgedwongen. Dat betekent dat ze erkennen deel te zijn van de staat Panama, maar dat de Kuna hun gebied mogen regeren volgens de tradities van deze indianenstam.


De San Blas eilanden liggen voor de kust van het gedeelte van het vasteland van Panama dat gevormd wordt door een nagenoeg ontoegankelijk oerwoud. Er zijn geen wegen vanaf het binnenland hier naar de kust, waardoor deze eilandengroep alleen via het water en de lucht bereikbaar is en de Kuna een vrij geïsoleerd leven leiden. Wij liggen relatief zuidelijk in deze eilandengroep en gaan langzaam richting noord. In het noorden is de eilandengroep vrij recent over land bereikbaar gemaakt bij de Carti-eilanden. Hier kun je via een tocht met een jeep door de dichte jungle de San Blas bereiken.

Er leven op deze eilanden ongeveer 60.000 Kuna en zij hebben bepaald dat Kuna’s alleen met Kuna’s mogen trouwen. Trouwt een Kuna met een niet-Kuna dan wordt hij/zij uit de gemeenschap gezet. Hierdoor zie je op de eilanden veel albino’s door de te verwachten “inteelt”. De mannen zijn “normaal” westers gekleed terwijl de vrouwen nog prachtig traditioneel gekleed zijn.

De Kuna’s staan bekend als vriendelijk volk dat open staat voor bezoekers. Wij willen de komende maanden de San Blas gaan verkennen.
We liggen in het water tussen het vaste land en het eiland in. ’s Morgens om 6:00 uur komen de eerst eilandbewoners met boomstamkano’s naar het vasteland. Ze zwaaien vriendelijk naar ons. We maken de dinghy startklaar en gaan naar het dorp op het eiland Achutupu.

We meren af aan een pier waaraan ook vrij grote vrachtboten liggen. Dit zijn handelaren uit Colombia die in dit gebied de kokosnoten opkopen en andere goederen verkopen. Ook zien we dozen met handelswaar voor winkels, die blijkbaar onder bestelling geleverd zijn. De belangrijkste inkomstenbron voor de Kuna’s zijn kokosnoten. Ze verbouwen allerlei fruit voor eigen gebruik maar met de handel in kokosnoten verdienen ze hun geld. De officiële munteenheid van Panama is de Amerikaanse dollar en dit is ook de valuta waar we hier mee kunnen betalen. 
Bij de pier staat een man in een Panamees uniform en hij is van de douane, grenscontrole. Hij geeft ons een hand en zegt met een brede lach: “welcome to Panama”. Hij hoeft geen paspoorten of papieren te zien en hij zegt dat we vrij kunnen varen in dit gebied tot aan het eiland Porvenire waar we moeten inklaren. Aan een traditioneel geklede vrouw moeten we vervolgens $2,50 per persoon toeristenbelasting betalen.

Er staan op het eiland een aantal gebouwen van steen. Dit zijn scholen waar de kinderen op dat moment les hebben. De kinderen zijn allen gekleed in schooluniform, ook de meisjes. Er zijn zoveel klaslokalen dat we vermoeden dat de school op dit eiland een regionale functie heeft.

Aangezien dat wij de enige blanken/westerlingen (“gringo’s”) op het eiland zijn, trekken we veel bekijks. De mensen zijn heel vriendelijk en we worden overal vriendelijk begroet.

Naast de paar stenen gebouwen is de rest van de bebouwing traditioneel. Dit zijn hutten, gemaakt van een frame van boomstammen, wanden van een soort takken/staken en een dak van palmbladeren. De toiletten zijn op palen in het water gebouwd. Bij veel hutten zien we ook een varken. Om de varkens “onderhoudsvrij” vet te mesten, worden de varkens in een hok op palen boven het water gezet. De varkentjes zijn vriendelijk, als ze iemand zien lopen dan denken ze dat ze wat te eten krijgen en gaan ze enthousiast knorren, andere liggen zorgeloos te zonnen. De partij van de dieren zou hier helemaal blij van worden (of zou er voor hun ook nog speelgoed in het hok moeten?).

Achutupu, kano's en huizen van palmbladeren.

Opmerkelijk, ze hebben wel bijna allemaal een zonnepaneel.

Toilet is boven zee, ontlasting wordt dus gelijk door de zee meegenomen.

Mooie stranden met kokospalmen.

De Colombiaanse boot met voorraad, gasflessen etc.

Volgens onze informatie zouden de Kuna's geen bier drinken. 
Deze muur van bier laat ons toch iets anders zien.

Traditioneel huis.

De varkens hebben hier de mooiste plek. Lekker in het zonnetje aan het water.

Er is ook een dokterspost en we zien een kleine apotheek. Opvallend is de tandarts. We zien een stapel waterdichte kisten, even verderop staat een generator en zien we, achter het gebouw van de dokterspost, een tuinstoel met daarnaast een mobiele tandartsuitrusting. Blijkbaar is vandaag de tandarts in het dorp en de behandeling is gewoon buiten.

Tandartspraktijk met een mobiel koffer met apparatuur.

De traditionele kleding van de Kuna vrouwen bestaat uit een rok van een wikkeldoek, een bovenstuk met een geborduurd voor- en achterpand en een oranjekleurige hoofddoek. De onderbenen en onderarmen zijn versierd met kralen. Het geborduurde gedeelte van deze klederdracht is heel specifiek voor de Kuna-cultuur. Het heet een “Mola” en dit is een kunstwerkje op zich. Het zijn twee of drie lagen effen textiel waar, door stukjes uit te knippen, de verschillende lagen zichtbaar worden. De zo ontstane figuren, abstracte vormen of dieren, worden met een engelengeduld met naald en garen minuscuul gestikt. Zo ontstaan prachtige borduursels die erg kunstzinnig gemaakt zijn. De Kuna’s weten inmiddels dat hun Mola’s geliefd zijn bij de toeristen, dus worden we tijdens onze wandeltocht een paar keer aangesproken of we Mola’s willen kopen. We besluiten om twee Mola’s te kopen bij Jazmina Delaossa.

Geen opmerkingen:

Een reactie posten